Het begint met terugloop in de bevolking, zou ik zeggen. Vaak zelf het gevolg geweest van toenemende inzet van machines in de agrarische sector en/of automatisering in de industrie. Dat leidt tot vraaguitval, waardoor diensten niet meer kunnen worden aangeboden, waardoor nog meer mensen wegtrekken etc. Dat is een cyclus die alleen met transfers kan worden onderbroken en ik zei al eerder dat transfers tot op zekere hoogte mogelijk moeten zijn om de landing van zo'n regio te verzachten. Je kunt in algemene zin niet verwachten dat een compleet land opereert op de grote getallen van een grote stad.Vinny schreef:Volgens mij ontstaat krimp vooral omdat het in stand houden van voorzieningen te duur wordt, vervolgens gaat de aanbieder failliet (privé-sector) of wordt wegbezuinigd (publieke sector) terwijl mensen die er wonen wel afhankelijk zijn van zo'n voorziening of het graag willen consumeren. Meer subsidie voor een duurdere voorziening vergroot het probleem juist alleen maar omdat de lasten dan zwaar wegen op de gemeenschap. Zoiets kun je je alleen veroorloven als je accepteert in een 'transfer' unie te leven en er dus kapitaal van het rijke industriële gebied naar de arme periferie stroomt.
Nog nadenkend over wat je met dit soort passen kunt doen in de winter: ik stel mij zo voor dat het openhouden van een spoorlijn over de pas goedkoper is dan het openhouden van een weg. Zal zeker gelden voor enkelspoor, maar ik vermoed dat ook dubbelspoor wat makkelijker gaat dan een weg. De veiligheids-situatie is ook anders naarmate je uitgebreid getrainde machinisten over de pas stuurt of iedereen met een rijbewijs toegang heeft. Het is door het in stand moeten houden van de complete spoor-organisatie eromheen dat Autoverlads uiteindelijk zoveel duurder worden dan wat met een open pas-weg mogelijk zou zijn. Winteropening in concessie geven zou zo'n slecht plan nog niet zijn. Zelfs tunnels op zijn Noors zouden wel moeten kunnen voor bedragen lager dan wat je voor een Zwitserse Autoverlad neertelt, lijkt me.