Pagina 1 van 3

[PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 22 aug 2012, 22:06
door Chris
:arrow: Wegenwiki: tolwegen in Polen

De meeste A-wegen in Polen zijn (deels) tolwegen. Er zijn twee typen tolwegen, die in het beheer van de GDDKiA en van een concessionair. De toltarieven van de concessionairs liggen doorgaans twee keer zo hoog als die van de GDDKiA. Zowel gesloten ticketsystemen als open systemen komen voor, ook op dezelfde snelwegen, bijvoorbeeld de A2.

:arrow: Wegenwiki: ViaTOLL

Voor vrachtwagens is er een elektronisch tolsysteem ViaTOLL. Dit is vergelijkbaar met de tolsystemen in Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Tsjechië en Slowakije, met een on-board unit (OBU). Er zijn inmiddels 900.000 OBU's verkocht. De omzet van het systeem heeft inmiddels de grens van 1 miljard PLN (€ 250 miljoen) overschreden binnen 13 maanden. Daarmee ligt de omzet op schema. Vrachtwagens moeten inmiddels op 1.900 kilometer wegen tol betalen, en het systeem zal in de toekomst nog wel verder uitgebreid worden. ViaTOLL kan ook gebruikt worden door personenauto's, men hoeft dan niet meer te stoppen. Dit loont alleen voor frequente reizigers in Polen.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: do 23 aug 2012, 14:29
door chriskrusz
Chris schreef:ViaTOLL kan ook gebruikt worden door personenauto's, men hoeft dan niet meer te stoppen. Dit loont alleen voor frequente reizigers in Polen.
Vermeld er dan ook bij dat de personenauto-versie (AutoTOLL) ook alleen maar te gebruiken is op de GDDKiA-tolwegen, niet op tolwegen die in het beheer van concessionairs zijn.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: za 12 jan 2013, 10:37
door Chris
Tol voor vrachtwagens in Polen (ViaToll):
Afbeelding

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: di 08 okt 2013, 16:00
door Chris
Nog dit jaar wordt op 500 kilometer snelweg tol ingevoerd volgens Gazeta. Volgens Gazeta gaat het hier alleen om trajecten met ViaTOLL voor vrachtwagens.

Het gaat om de volgende trajecten;

per 31 oktober:
* A1 Kowal - Kutno
* A2 Łódź - Warszawa
* A2 rondweg Mińsk Mazowiecki
* A4 Szarów - Tarnów
* A4 Rzeszów
* segmenten van de S5, S7, S8 en S11.

Per 1 december:
* S2 Warszawa-Konotopa - Warszawa-Puławska
* S3 Międzyrzecz - Sulechów
* S7 Kielce
* S17 Kurów - Jastków (bij Lublin)
* S17 Lublin - Piaski
* S79 Warszawa-południe - Warszawa-Marynarska

kaart:
Afbeelding

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: di 24 dec 2013, 17:34
door Chris
Tussen 1 januari en 30 november (11 maanden) bedroegen de tolinkomsten in Polen 1,08 miljard PLN, oftewel € 260 miljoen. Hiervan komt 86,44% voor rekening van het vrachtverkeer en 13,56% voor personenauto's. (het gaat om tolwegen in het beheer van de GDDKiA, voor personenauto's is dat alleen de A2 Konin-Stryków en A4 Bielany Wrocławskie-Sośnica).

Alle inkomsten vloeien naar het Poolse wegenfonds, en worden weer uitgegeven aan weginfrastructuur.

Momenteel moet tol betaald worden op 2.653 kilometer weg, maar op het gros daarvan moet alleen het vrachtverkeer betalen. De bedoeling is dat in 2018 het vrachtverkeer op 7.000 kilometer weg tol moet betalen.

De tolinkomsten vallen me wat tegen, maar dat komt ook door de lage tarieven, een euro 4 vrachtwagen moet 0.37 PLN of € 0.09 per kilometer betalen. Dat is minder dan de helft van wat vrachtwagens in de buurlanden Duitsland, Tsjechië en Slowakije betalen, waar de toltarieven veelal tussen € 0,20 - 0,30 per km liggen.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: di 13 mei 2014, 20:20
door Chris
Men lijkt vrij concreet na te denken om over te stappen op volledig elektronische tolheffing in Polen. Volgens ingewijden kan het al over een paar jaar zo ver zijn. Men zal dan het systeem ViaToll verder uitbreiden tot personenauto's, met vermoedelijk de optie voor buitenlanders om de tol achteraf te betalen, of de rekening thuisgestuurd te krijgen. De mogelijkheden om tol te innen van buitenlandse bestuurders lijken de laatste jaren wel verbeterd te zijn. Het Britse bedrijf Euro Parking Collections is een bekende uitvoerder hiervan. Die sturen rekeningen en boetes op basis van de gegevens van het "RDW" van Europese landen.

Momenteel zijn er 3 landen die volledig elektronische tolheffing hebben, namelijk Noorwegen, Belarus en Portugal. Zweden heeft het ook met de congestieheffing, maar die geldt vooralsnog alleen voor Zweedse voertuigen, alhoewel het een kwestie van tijd lijkt tot buitenlanders ook de congestieheffing moeten betalen. Verder is er in Hongarije en Roemenië al het e-vignet.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 10:24
door SnarfFlevoland
^^
Dan ben ik benieuwd waarom men al die nieuwe afritten nog in tolplein vorm heeft gebouwd. Waarschijnlijk voor het zekere van het onzekere, maar zonder tolpleinen wordt dat toch deels onpraktisch. Vooral die gekke knooppunten tussen tol en tolvrije wegen.

Overigens is Noorwegen toch niet geheel elektronisch? Je hebt wel elektronische tolwegen, maar er zijn deels ook nog klassieke tolpleinen. Nu kan je er met een Autopass wel direct doorrijden, maar dat kan in Frankrijk en Italië met een dergelijk systeem ook.

Zo'n e-vignet zouden zich landen als Oostenrijk of Zwitserland ook nog wel kunnen overwegen. Is weliswaar wat duurder, maar makkelijker en beter te controleren. Vooral wat fraude betreft. Bovendien is de automobilist meteen verlost van die stickers op z'n voorruit.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 10:30
door Chris
SnarfFlevoland schreef:Overigens is Noorwegen toch niet geheel elektronisch? Je hebt wel elektronische tolwegen, maar er zijn deels ook nog klassieke tolpleinen. Nu kan je er met een Autopass wel direct doorrijden, maar dat kan in Frankrijk en Italië met een dergelijk systeem ook.
Frankrijk en Italië heb je overal nog de klassieke tolpleinen, met elektronische betaalopties. Dat soort tolpleinen zijn in Noorwegen echt een uitzondering, ze komen eigenlijk alleen nog op de E6 rond Oslo voor volgens mij, en misschien her en der nog voor afgelegen tunnels die oorspronkelijk niet onder Autopass vielen.

In Polen worden veel S-wegen aangelegd met aansluitingen waar een tolstation op zou kunnen. Met name de S3 heeft dat. Echter men ziet nu wel in dat ze voor piekmomenten enorme tolpleinen moeten aanleggen die 95% van de tijd alleen stof verzamelen. Zeker de laatste jaren zijn er problemen met de capaciteit van tolpleinen op drukke dagen, met lange wachtrijen. Nu kan je die tolpleinen wel net zo groot als in Frankrijk gaan maken, maar dat kost veel geld (GDDKiA had het over € 20 miljoen voor één tolplein) wat het overgrote deel van de tijd niet benut wordt.

In Frankrijk heb je ook enorme tolpleinen die maar 4 of 5 dagen per jaar volledig benut worden.
Afbeelding

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 11:00
door captain007
Voordeel is dan ook dat voor nieuwe toekomstige tolwegen ze geen ruime aansluitingen meer hoeven te realiseren als je enkel een portaaltje met wat scanapparatuur hoeft te plaatsen. Scheelt weer in de aanlegkosten.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 12:18
door Coen Tunnel
Chris schreef:Frankrijk en Italië heb je overal nog de klassieke tolpleinen, met elektronische betaalopties. Dat soort tolpleinen zijn in Noorwegen echt een uitzondering, ze komen eigenlijk alleen nog op de E6 rond Oslo voor volgens mij, en misschien her en der nog voor afgelegen tunnels die oorspronkelijk niet onder Autopass vielen.
De Svinesundbrug is vrij nieuw, uit 2005, maar ook daar is nog een echt tolplein aanwezig: https://maps.google.nl/maps?q=svinesund ... 36,,0,2.01

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 12:42
door SnarfFlevoland
Chris schreef:Echter men ziet nu wel in dat ze voor piekmomenten enorme tolpleinen moeten aanleggen die 95% van de tijd alleen stof verzamelen. Zeker de laatste jaren zijn er problemen met de capaciteit van tolpleinen op drukke dagen, met lange wachtrijen.
Dat heb ik geweten. Het laatste tolplein op de A4 direct voor Kraków heeft me afgelopen zomer een half uur vertraging gekost. En dat alles om wel € 2,15 te betalen...
Chris schreef:In Frankrijk heb je ook enorme tolpleinen die maar 4 of 5 dagen per jaar volledig benut worden.
Dat is inderdaad ook een beetje belachelijk dat dat nodig is, maar het levert teminste nog een paar unieke plaatjes zoals deze op. 8-)
Coen Tunnel schreef:De Svinesundbrug is vrij nieuw, uit 2005, maar ook daar is nog een echt tolplein aanwezig:
Ik heb 1-2 jaar terug met Google Streetview wel eens een paar avonden een stuk van Noorwegen zitten af te scannen en kwam daarbij inderdaad ook dit tolplein tegen. Aan de Zweedse kant heb je er ook één. Zelfs in Trondheim (ver van regio Oslo) was ik nog een klassiek tolplein tegengekomen.
SnarfFlevoland schreef:Zo'n e-vignet zouden zich landen als Oostenrijk of Zwitserland ook nog wel kunnen overwegen.
Correctie: Afgelopen jaar kwam in Zwitserland al het idee van een e-vignet omhoog.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 12:53
door Coen Tunnel
SnarfFlevoland schreef:
Chris schreef:Echter men ziet nu wel in dat ze voor piekmomenten enorme tolpleinen moeten aanleggen die 95% van de tijd alleen stof verzamelen. Zeker de laatste jaren zijn er problemen met de capaciteit van tolpleinen op drukke dagen, met lange wachtrijen.
Dat heb ik geweten. Het laatste tolplein op de A4 direct voor Kraków heeft me afgelopen zomer een half uur vertraging gekost. En dat alles om wel € 2,15 te betalen...
:emo: Ach, ik kan me nog een file van meer dan 2 uur herinneren op de snelweg tussen Ljubljana en Villach. Dat was in 2000, en toen stonden we stil om een lullig tolbedrag (2 DM meende ik) te betalen...

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 14 mei 2014, 13:31
door SnarfFlevoland
^^
Ja, natuurlijk kan het nog veel erger, maar voor Polen had me het wel verbaasd, zonder verder buitenlandse kentekens wegens vakantie. Onderweg was het op de A4 geen eens zo druk. Daar kwam de file zo'n beetje uit de lucht vallen. Vooral nadat de overige tolstations probleemloos te passeren waren. De tolvrije ring van Kraków was even later daarintegen wel druk. Maar goed, zolang een creditcard transactie ruim een minuut duurt dan zal er weinig aan veranderen. In Frankrijk, Italië of Oostenrijk ben je met een creditcard zo klaar. Niet in Polen... :roll:

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: do 15 mei 2014, 14:13
door chriskrusz
Op de A2 is hetzelfde probleem op drukke dagen.

Wel schijnt het nu de bedoeling te zijn om al in 2016 overal electronische tol te heffen. Onlangs is zelfs een net afgesloten contract van 80 miljoen zloty voor het uitbreiden van een tolplein (op de A4 meen ik) opgezegd, en wordt een flinke vergoeding aan de aannemer betaald, omdat ze bedachten dat het toch niet zo handig is om al dat geld uit te geven aan iets wat over 2 jaar alweer ontmanteld gaat worden.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 02 jul 2014, 17:44
door Chris
Vanaf 15 juli komen er op de A2 en A4 tolpoorten specifiek voor gebruikers van de transponder van viaTOLL. Ze komen op de tolstations Żdżary, Stryków, Karwiany en Żernica.

Er wordt nog opgemerkt dat de capaciteit van een tolpoort 120 voertuigen/uur manueel is en 300 voertuigen/uur met transponder. Dat is nog vrij laag als je de capaciteit van een free-flow rijstrook neemt (1500 voertuigen/uur), maar wel een verbetering. Tijdens vakantieuittochten staan er de laatste jaren lange files voor de tolpoorten. De tolstations zijn niet gedimensioneerd op incidenteel piekaanbod.

Er zijn overigens plannen om volledig free-flow tolheffing in te gaan voeren. Dat zou een grote verbetering zijn voor de doorstroming.

Opvallend genoeg komen de snelle tolpoorten aan de rechterkant. Waarom daarvoor gekozen is weet ik niet.

bewegwijzering:
Afbeelding

Afbeelding

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 02 jul 2014, 18:14
door SnarfFlevoland
Ik vond het al zo raar dat ik bij de tolstations in Polen alles nog per hand ging voor automobilisten. Zelfs geen creditcard spoor o.i.d. Absoluut een stap in de goede richting, alhoewel ik het met je eens ben dat de keuze om rechts de transponder rijstroken te plaatsen niet echt geschikt vind. Een systeem ala Svinesundbrug lijkt me een stuk beter.

Ben benieuwd of Stalexport Autostrada Małopolska hun tolstations ook gaan opwaarderen voor transponders en/of later eventueel mee gaan doen met het systeem zonder tolpoorten. Ik heb de indruk dat alleen de GDDKiA daar werk van maakt.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 02 jul 2014, 20:53
door duikgek89
Chris schreef:Opvallend genoeg komen de snelle tolpoorten aan de rechterkant. Waarom daarvoor gekozen is weet ik niet.
Misschien vanwege het grote aandeel vrachtverkeer en de poolse variant van de BAG die de vrachtwagens bij de tolstations graag van de weg plukt om een en ander eens grondig onder de loep te nemen?

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: vr 04 jul 2014, 6:42
door Clint
SnarfFlevoland schreef:Ben benieuwd of Stalexport Autostrada Małopolska hun tolstations ook gaan opwaarderen voor transponders en/of later eventueel mee gaan doen met het systeem zonder tolpoorten. Ik heb de indruk dat alleen de GDDKiA daar werk van maakt.
Men is al sinds begin dit jaar bezig om het tolstation bij Balice te verbouwen/opnieuw in te richten. Staan spectaculaire files op piekdagen die soms tot aan de afslag Balice-Luchthaven reiken. Vanavond moet ik er toch langs (vrienden van ons landen in Warschau om 22 uur, en weinig behoefte om ze om half vier 's nachts in Kraków op te pikken) dus als ik het niet vergeet zal ik wel even wat foto's maken en die posten morgen.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 06 aug 2014, 18:33
door Chris
De A1 is vanaf nu alle weekenden in augustus tolvrij. Dit moet de enorme filevorming voor tolpoorten verminderen. De meeste tolpoorten in Polen zijn niet gebouwd op vakantiepieken, wat tot een hoop ergernis leidt. Men staat nu lang in de file om een paar euro te betalen. De tol wordt vanaf vrijdag 16.00 uur t/m zondag middernacht geschrapt de komende weekenden.

Er wordt tevens actief gewerkt om al volgend jaar een nieuw tolsysteem in te voeren die geen fysieke tolstations meer nodig heeft. Gedacht wordt aan vignetten of elektronische tolheffing.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 06 aug 2014, 19:37
door Groningen
^^ Als ze voor een vignet gaan, kunnen ze er misschien wel een combiticket met Duitsland van maken :p

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: do 07 aug 2014, 0:18
door chriskrusz
Mja en een tijd geleden dachten ze dat niemand de snelwegen zou gaan gebruiken omdat ze te duur zijn. Nu blijken ze er weer geen rekening mee te hebben gehouden dat mensen er toch gebruik van zouden maken.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 01 jul 2015, 10:41
door Chris
ViaToll voor vrachtverkeer is per 30 juni uitgebreid met 251 kilometer nieuwe wegen.

Afbeelding

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 20 jul 2016, 10:14
door Chris
Vandaag is op de A4 van Katowice naar Kraków een elektronisch tolsysteem 'A4 GO' geïntroduceerd. Dit werkt vergelijkbaar met de transponders van ViaAuto/Toll en de transponders in Noorwegen of Frankrijk.

De transponder kan voor zover ik weet alleen op dit stuk A4 gebruikt worden. Het systeem ViaToll voor personenauto's kan dat weer niet op dit stuk gebruikt worden, alleen op GDDKiA-tolwegen, dus ook niet op de A1 in het noorden van Polen en de A2 in het westen en midden van Polen. Dat maakt de transponder ViaToll toch wat minder interessant voor incidentele gebruikers. Je kan het alleen op de A4 tussen Wrocław en Gliwice gebruiken, of de A2 van Konin naar Łódź, maar weer niet op de A2 van de Duitse grens tot Konin...

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: wo 20 jul 2016, 12:50
door Ger81
Belachelijk. Meerdere, niet-compatibele, systemen in 1 land :facepalm:

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: za 12 mei 2018, 10:56
door Jeff
Hoi,

Ik heb een vraagje over het Tolsysteem van Polen over de route A2 (Duitse grens) -> S8:

Stel je hebt 4 personen in de auto, bestuurder meegerekend, betaal ik dan 4x 88 plz ("tol per persoon + categorie voertuig") of 1x 88 plz (categorie voertuig) ?

Thanks!

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: za 12 mei 2018, 11:06
door Chris
Je betaalt gewoon per voertuig, ongeacht het aantal inzittenden. Ik snap ook niet waarom Autostrada Wielkopolska dat aangeeft.

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: za 12 mei 2018, 11:31
door Jeff
Ah, thanks!
Helaas maakt dat het wel verwarrend.

Betaling bij de tolpoorten, gaat dat ook met een nederlandse bankpas (debit)?
(Mijn pas + bank ondersteunen betalingen zonder pin, beter bekend als "dip&go")

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: za 12 mei 2018, 12:15
door Coen Tunnel
^^ Je moet sowieso langs een tolgaarder, er zijn geen automaten. Volgens mij kun je met een creditcard maar niet met een Nederlandse bankpas betalen, maar het brengt je sowieso geen tijdswinst omdat iedereen langs dezelfde poortjes moet. Ik ben er in 2017 een paar keer geweest en heb altijd cash in zlotys betaald. Gewoon bij één van de eerste tankstations langs de A2 wat zlotys pinnen, of wat euro's omwisselen voor zloty's (er zijn wisselkantoren bij de eerste paar tankstations).

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: za 12 mei 2018, 14:04
door duikgek89
^^ Eerste tankstation heeft sowieso een wisselstation, maar ga er niet vanuit dat ze een erg goede koers rekenen... Goedkoper is het doorgaans om geld uit de flappentap te halen en daarbij ook aan te geven dat je in PLN belast wilt worden. Je eigen bank doet dan de conversie en dat is meestal aardig wat gunstiger.

De tol kun je met een Nederlandse bankpas NIET betalen. Met Mastercard werkt het probleemloos. In noodgevallen kun je ook in Euro betalen meen ik, maar je krijgt dan een slechte koers en wisselgeld in PLN.

Van het tolstation bij Torzym tot het tolstation net voor Poznan (Gołuski) betaal je zo uit het hoofd 35 Zloty, het hele stuk vanaf het tolstation Tarnawa zal 38PLN zijn of iets in die buurt. Dit stuk werkt ongeveer als in Frankrijk: Je trekt een kaartje bij het oprijden en bij het afrijden van de tolweg lever je het kaartje in en betaal je.

Aan het stuk na Poznan zijn ze nog wat aan het veranderen geweest meen ik, bovendien kom ik daar minder vaak dus durf ik even niet precies meer te zeggen hoe het zit. Voorheen had je een aantal punten waar je gewoon iets moest betalen en ook nog een stuk met kaartje trekken en later afrekenen, maar het staat me even niet meer helder bij waar precies wat. Zorg gewoon dat je wat geld bij de hand hebt, als je een tolstation nadert.

Verder in Polen: Politie kun je vooral buiten de snelwegen verwachten, snelheidscontroles op de snelwegen zijn niet heel gebruikelijk maar ze kunnen wel bij de tolstations staan laseren. Overigens heb ik me daar nog nooit angstvallig aan de limiet gehouden en altijd kalm laten uitrollen en daar heb ik nooit iets van gehoord, ook niet toen ik door het poortje naast de agent ging. Men gebruikt wel onopvallende voertuigen met camera erin, vaak auto's die je ook burgers veel ziet rijden met de sterkste beschikbare motor, maar als je het op de snelwegen niet te bond maakt vinden ze altijd wel iemand die het meer loont om aan de kant te zetten.

Rij je aan via de Duitse A2, bij het tunneltje bij Gelsenkirchen kun je flitsers tegenkomen. Pas ook bij Bielefeld goed op op de heenweg, de meest beruchte flitser van Duitsland staat daar in de middenberm, na een linkse bocht bergaf met Vmax 100. Als er verkeer is dan kun je hem bijna niet missen want iedereen gaat daar op de rem staan. Rond Peine - Braunschweig, tussen afslag Hamelerwald en Kreuz Wolfsburg/Königslutter, staan er ook nog een aantal. De limiet is daar grotendeels variabel door middel van Matrixborden, 's nachts doorgaans onbegrensd.
Het laatste stuk A2 voor Dreieck Werder (A2 -> A10) heeft een begrenzing, daar kan nog weleens iemand in de berm staan met een camera.
Op de terugweg goed opletten in Dreieck Spreeau als je vanaf de A12 komt, daar staat een flitskast onder het viaduct waar je onderdoor gaat voordat je de fly-over op rijdt naar de A10. De limiet is daar 80.

Als je ook goedkoop wilt tanken kun je dat hier doen: https://www.google.nl/maps/place/Ekopet ... 15.0882009

Het bied zich dan aan het stukje van de afrit Rzepin naar Torzym over de oude weg te rijden en ook onderweg even te pinnen, bijvoorbeeld hier: https://www.google.nl/maps/place/Bank+S ... 15.0731671


Kom je via Berlijn en haal je het niet tot in Polen dan kun je bijvoorbeeld aan de afrit Königs Wüsterhausen bij de JET vrij gunstig tanken:
https://www.google.nl/maps/place/JET+Ta ... 13.6015597

Re: [PL] tolwegen in Polen

Geplaatst: zo 13 mei 2018, 10:44
door Coen Tunnel
^^ Tot aan Poznan is er een gesloten tolsysteem waar ik vorig jaar mei 39 PLN betaalde. Daarna tot Lodz een open systeem met twee tolstations waar ik tweemaal 19 PLN betaalde. Tussen Lodz en Warschau is weer een gesloten tolsysteem waar ik vorig jaar 9,90 PLN betaalde.

In totaal was ik 86,90 PLN kwijt, het kan zijn dat de prijzen nu iets hoger liggen. Maar daarvoor krijg je wel een prima snelweg.