Alfa schreef:Borgworm is nog zeer gebruikelijk in Vlaanderen en 1 van de twee officiële namen van die plaats.
De veronderstelling dat ter plekke bekenden steevast en altijd het exoniem gebruiken i.p.v. het endoniem, is onder de voorstanders van het gebruik van exoniemen op de bewegwijzering blijkbaar wijdverbreid.
Nu kan ik daar uit ervaring op antwoorden dat dat geen zo'n vanzelfsprekendheid is. Ik ben opgegroeid niet zo ver van de taalgrens, in het zuiden van Limburg. Borgworm zal je in het plaatselijk taalgebruik nooit horen - Waremme is bij de lokale bevolking de gangbare benaming, ook bij mensen op leeftijd! Idem voor Visé: de naam Wezet zal
misschien (?) gekend zijn, maar iedereen noemt de stad onder haar Franse naam. Dit is althans het geval in Tongeren en omgeving. Idem voor dorpen als Racour (Raatshoven), Lincent (Lijsem) en Oreye (Oerle). Anderzijds wordt voor wat betreft de plaatsen Liège, Namur, Huy en Hannut zonder uitzondering de voorkeur gegeven aan hun exoniem.
Verklaring is volgens mij dat van de laatste drie plaatsen exoniem en endoniem zeer hard op elkaar gelijken, en Luik zal wellicht thuishoren in het rijtje historische bekende exoniemen van plaatsen van enige omvang en belang (Parijs, Keulen...).
In andere streken kan de situatie uiteraard verschillen - Rijsel, Belle, Komen zijn in Zuid-West-Vlaanderen, zo heb ik al vernomen, gangbare namen voor Franse/Waalse plaatsen. Maar het gaat niet automatisch op voor álle exoniemen in álle gebieden in Vlaanderen.
Blijft overeind dat het vermelden van Borgworm en Wezet op wegwijzers voor hoegenaamd
niemand functioneel is.
Het instandhouden van culturele en/of linguïstische relicten behoort niet tot de functies van bewegwijzering. Volkskunde en toponymie moeten op andere plekken bedreven worden. Waarmee ik wil zeggen dat exoniemen zeker bestaansrecht hebben en niet moeten afgeschaft worden (dat is trouwens onmogelijk - ze kunnen enkel in onbruik raken). Maar ze horen niet thuis op wegwijzers.
De vuistregel zou er mijns inziens in moeten bestaan op elke wegwijzer, waar deze ook geplaatst is, de benaming te gebruiken zoals deze verschijnt op het kombord. De toepassing van deze regel houdt in dat Vlaamse eentalige plaatsen in het Nederlands worden aangeduid, en Waalse eentalige plaatsen in het Frans. De gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden aangeduid in de taal van het gewest waar de wegwijzer zich bevindt - op het kombord zijn immers zowel de Franse als de Nederlandse naam aangeduid. De aanduiding van faciliteitengemeenten gebeurt bijgevolg op dezelfde manier: Edingen en Fourons staan op de komborden, dus kunnen ook als dusdanig op de bewegwijzering verschijnen.
Op deze manier kan een weggebruiker op de plaats van bestemming aankomen zonder van taal te moeten switchen. Werkelijk de enige uitzondering is de switch van Bruxelles naar Brussel op de autosnelwegen en grote gewestwegen die vanuit Wallonië, doorheen Vlaanderen, naar de hoofdstad leiden. Ik ga er daarbij van uit dat ook de ter plekke onbekende beide benamingen van Brussel kent, of de ene op z'n minst van de andere kan afleiden.
Ik kan me voorstellen dat de toepassing van bovengenoemde vuistregel op de faciliteitengemeenten niet door iedereen verdedigd zal worden, maar het is (1) de consequente toepassing van de regel en (2) het is politiek de meest haalbare oplossing - aanduidingen als 'Voeren' of 'Sint-Genesius-Rode' in Wallonië zouden binnen de kortste keren slachtoffer worden van graffiti, en de kans is groot dat met Vlaamse wegwijzers die 'Mouscron' of 'Comines-Warneton' aangeven, hetzelfde gebeurt.
Meertalige bewegwijzering, of het gebruik van exoniemen naast endoniemen, maakt de borden onnodig vol en kan mijn voorkeur daarom niet wegdragen.
Wie denkt dat het gebruik van de 'kombordnaam' (om kennelijk betwistbare termen als 'officiële naam' te vermijden) in Vlaanderen zal leiden of zelfs maar een significante bijdrage zal leveren tot verfransing, is paranoïde en cultiveert het historisch trauma van de Vlaamse taalstrijd mee tot in het absurde. Het feit dat de Vlamingen hebben moeten strijden voor gelijkberechtiging van hun taal, is geen argument om te weigeren een dienst aan de weggebruiker zo functioneel en eenduidig mogelijk aan te bieden. Beide zaken zouden niets, maar dan ook niets met elkaar mogen te maken hebben. Overigens blijven exoniemen erg arbitrair. Charleroi, Crisnée, Leuze-en-Hainaut etc. hebben geen exoniem: geen haan die ernaar kraait dat er Frans op de borden staat.
Functionaliteit gaat voorop:
- verwarring over plaatsnamen voorkomen => dus aanduiden van de kombordnaam is primordiaal
- borden visueel vatbaar houden => dus informatie aan de weggebruiker beperken en exoniemen achterwege laten
Meer moet er achter dit standpunt niet gezocht worden.