Algemene tunneldraad

Bespreek hier alles over de Nederlandse autosnelwegen, wat je niet in de andere subfora kwijt kunt. Zoals geschiedenis, gebruik, knooppunten, aansluitingen, intensiteiten, etcetera.

Moderator: Moderatoren

Rein
2x4 autosnelweg
Berichten: 10196
Lid geworden op: zo 10 jun 2007, 10:18
Locatie: Haarlemmermeer

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rein » wo 25 nov 2015, 16:46

Freak187 schreef:Ik word helemaal gek van die tunneldosering bij de Coentunnel. Om de haverklap springen die lichten aan en ontstaat een file. Er is geen peil op te trekken.

Ik erger me te barsten aan de (vrijwel) continue afkruizing van één rijstrook van de Coentunnel vanaf de A10 noord. Dat is niet vanwege de drukte, maar vanwege de eis van de gemeente Amsterdam dat er van de hele Coentunnel tegelijk max X rijstroken open mogen zijn. De rijstrook vanaf de A10 Noord is daardoor vrijwel altijd de 'pineut' met file als gevolg. Op zich valt de vertraging best mee, 2 a 3 minuten of zo in de avondspits, maar dit is een totaal zinloze file en blijkbaar is ronkend stilstaan in de file milieu technisch beter dan verkeer dat met 90 a 100 km/h rustig doorrijdt. :nuts:

Gevolg van dit gedoe is trouwens ook dat het geregeld voorkomt dat het verkeer met een slakkengang door de tunnelbuis gaat en het verkeer geregeld tot stilstand komt. Bewust file (laten) creëren in de tunnel lijkt me niet helemaal de bedoeling. :confuuuse:

Gebruikersavatar
Rene
4x5 autosnelweg
Berichten: 36660
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 11:48
Locatie: Noord-Holland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rene » wo 25 nov 2015, 16:55

Freak187 schreef:Ik word helemaal gek van die tunneldosering bij de Coentunnel. Om de haverklap springen die lichten aan en ontstaat een file. Er is geen peil op te trekken.
Er is wel een pijl op te trekken. Namelijk een 'Verkeersmanagementplan'. Doelstelling is om geen file terug te laten slaan tot in de Coentunnel. Daarbij wordt, als op een bepaald weggedeelte file wordt gemeten, handmatig filedosering voor de tunnel ingeschakeld, zodat de file na de tunnel minder snel aangroeit, en hopelijk niet terugslaat tot in de tunnel.

De files na de tunnel, op de A8, worden veroorzaakt door een tweetal afstrepingen aan de linkerkant, en door de opening van de Coenbrug. Als de Coenbrug open is geweest, komt de filegolf een half uur later aan bij de Coentunnel.

Gebruikersavatar
mavas
2x5 autosnelweg
Berichten: 18185
Lid geworden op: do 31 mar 2005, 17:27
Locatie: Zuid-Kennemerland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door mavas » wo 25 nov 2015, 17:36

Mark schreef:De VID is van mening dat tunneldosering tot teveel en onnodig extra file leidt. klik

Ik dacht altijd dat tunneldosering een vereiste was in de nieuwe regelgeving, ongeacht de veiligheidssystemen, maar dat blijkt dus anders te zijn volgens de VID. Blijkt dit achteraf nu een verkeerde bezuiniging...?
Dat dacht ik ook altijd dat dosering verplicht is als er file na de tunnel staat. Wie kan hier duidelijkheid over verschaffen?
Noord-Hollandse wegen, dé site voor ontwikkeling van de provinciale wegen in Noord-Holland
Bezoek ook eens de Wegenwiki, dé wiki voor verkeer

Gebruikersavatar
Rene
4x5 autosnelweg
Berichten: 36660
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 11:48
Locatie: Noord-Holland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rene » wo 25 nov 2015, 18:22

Beetje een zeurverhaal van de VID.

De grootste reden van tunneldosering bij Leidse Rijn is de g-lus van Oudenrijn, niet de afrit Utrecht-Centrum.
Omdat de file die in de richting Lunetten op hoofd- en parbaan ontstaat te snel terug dreigt te slaan.

Tunneldosering is trouwens meer dan alleen maar een bestuurlijke afspraak. In tunnels van het TEN-T-netwerk van de EU is het een vereiste.
Waarbij Nederland voor het hele hoofdwegennet identieke regelgeving wil toepassen, niet alleen voor TEN-T wegen. En daar is ook wat voor te zeggen.

Want aan een weg is buiten op straat op geen enkele wijze te zien of hij tot het TEN-T netwerk behoort of niet.
(En nee, E-wegnummers zijn van de UN, niet van de EU, en er zit groot verschil tussen het E-wegennetwerk en het TEN-T-netwerk).

Rein
2x4 autosnelweg
Berichten: 10196
Lid geworden op: zo 10 jun 2007, 10:18
Locatie: Haarlemmermeer

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rein » wo 25 nov 2015, 18:56

Ik hoop dat de soep (soms) wat minder heet gegeten zal worden als hierboven staat. Ik sta in de ochtendspits bijvoorbeeld geregeld stil in de Schipholtunnel en als men deze regel hier zou invoeren is hier straks elke dag filedosering met tot gevolg file tot aan Roelofarendsveen. Waar de file voor KP Barhoevedorp je nu een minuut of 5 kost, zou dat bij filedosering al gauw naar schatting 15 tot 20 minuten zijn.

Gebruikersavatar
mavas
2x5 autosnelweg
Berichten: 18185
Lid geworden op: do 31 mar 2005, 17:27
Locatie: Zuid-Kennemerland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door mavas » wo 25 nov 2015, 19:40

^^ Op een bepaald moment zal ook die Schipholtunnel moeten/gaan voldoen aan de nieuwe tunnelwet. Dan ga je inderdaad ook tunneldosering krijgen ja.

Dat gaat geheid ook gebeuren in de Velsertunnel na de renovatie en op een gegeven moment ook in de parallel gelegen Wijkertunnel.

Ik denk dat de politiek zich nu nog niet gaat bemoeien met extra filevorming door tunneldosering, want men vindt dat er geen probleem is. Ik denk wel dat we op een gegeven moment kamervragen gaan krijgen over tunneldosering. Maar wanneer, dat zal de tijd uitwijzen.
Noord-Hollandse wegen, dé site voor ontwikkeling van de provinciale wegen in Noord-Holland
Bezoek ook eens de Wegenwiki, dé wiki voor verkeer

Rein
2x4 autosnelweg
Berichten: 10196
Lid geworden op: zo 10 jun 2007, 10:18
Locatie: Haarlemmermeer

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rein » wo 25 nov 2015, 20:43

^^ Dat zou nog leuk kunnen worden bij stadstunnels met een VRI vlak erna zoals de Piet Heintunnel en de Michiel de Ruytertunnel. Grote kans dat de rij voor de VRI bij een drukke spits terugslaat tot bij de tunnelmond en dan zou men dus actief moeten gaan doseren. Dat kan dan nog aardig druk worden zo.

Gebruikersavatar
Rene
4x5 autosnelweg
Berichten: 36660
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 11:48
Locatie: Noord-Holland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rene » do 26 nov 2015, 0:19

mavas schreef:^^ Op een bepaald moment zal ook die Schipholtunnel moeten/gaan voldoen aan de nieuwe tunnelwet. Dan ga je inderdaad ook tunneldosering krijgen ja.

Dat gaat geheid ook gebeuren in de Velsertunnel na de renovatie en op een gegeven moment ook in de parallel gelegen Wijkertunnel.
Reguliere tunneldosering speelt alleen als scenario bij een grote kans op reguliere terugslag van verkeer verder stroomafwaarts. Bij de Velsertunnel zal dat niet zo snel aan de orde zijn, omdat stroomafwaarts van de tunnel het redelijk goed zal doorstromen. Bij de Wijkertunnel is de kans op terugslag al helemaal klein. Daar zal het eigenlijk alleen spelen wanneer bijvoorbeeld de spitsstrook richting Haarlem vanwege mist dicht moet blijven. En verder is het uiteraard een middel bij incidenten/calamiteiten stroomafwaarts van de tunnel.

Voorts is het ook zo dat stilstaande files in tunnels wel degelijk mogen, ze zijn niet verboden. Doelstelling is om met alle redelijke middelen terugslag van files stroomafwaarts van de tunnel te voorkomen. Als de file stroomafwaarts echter zo sterk aangroeit richting tunnel dat doseren geen zin meer heeft, en er dus toch per definitie een file gaat ontstaan in de tunnel, dan kan men ook beslissen om de dosering uit te schakelen. Je kunt immers een doseerinstallatie niet tè lang continu rood zetten, dat levert weer andere problemen op...
Rein schreef:Dat zou nog leuk kunnen worden bij stadstunnels met een VRI vlak erna zoals de Piet Heintunnel en de Michiel de Ruytertunnel. Grote kans dat de rij voor de VRI bij een drukke spits terugslaat tot bij de tunnelmond en dan zou men dus actief moeten gaan doseren. Dat kan dan nog aardig druk worden zo.
Voor stedelijke tunnels met een maximumsnelheid tot 70 km/h en een lagere categorie gevaarlijke stoffen gelden andere regels.

Gebruikersavatar
captain007
Forumbeheerder
Berichten: 8709
Lid geworden op: di 21 okt 2008, 16:21
Locatie: Beneden-Leeuwen
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door captain007 » do 26 nov 2015, 8:15

Wordt nog leuk als straks ook de tunnels in de A16 bij Dordrecht en de Noordtunnel in de A15 aan de nieuwe eisen moeten voldoen. Die gaan dan ook dagelijks doseren, waardoor de hele Rotterdamse ring in no-time een grid lock heeft (zeker in combinatie met andere tunnels aan de andere kant van de stad in de uiteindelijke situatie). Wat mij betreft schaffen ze die troep af en accepteert men gewoon terugslag van files in tunnels. Ik maak het dagelijks mee in de Noordtunnel en ik heb niet het idee dat het onveilig is. De signalering zet immers de 50 waarschuwing door tot voor de tunnel als er net na de tunnel file staat, waardoor je al de file van ver aan ziet komen.

Gebruikersavatar
Rene
4x5 autosnelweg
Berichten: 36660
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 11:48
Locatie: Noord-Holland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rene » do 26 nov 2015, 9:02

Het probleem is dat het in een file tot 10-15 minuten kan duren voordat je met de auto een tunnel uit bent. Zelfs mensen zonder claustrofobie vinden dat niet meer prettig. Bovendien bevinden zich in geval van een file meer voertuigen (en daarmee meer mensen) tegelijkertijd in het gesloten deel van de tunnel, wat het risico vergroot als er wel wat zou gebeuren in die tunnel (bv. brand of voertuigexplosie). Al die mensen moeten dan via het middentunnelkanaal worden geëvacueerd. Het is dus de maatschappelijke vraag of een dergelijk hoger risico geaccepteerd wordt. Want wie wil er verantwoordelijk zijn voor de versoepeling van de regels als het uiteindelijk toch een keer goed mis is gegaan ?

Gebruikersavatar
keokiracer
2x3 autosnelweg
Berichten: 8646
Lid geworden op: do 10 mar 2011, 3:52
Locatie: Halsteren
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door keokiracer » do 26 nov 2015, 18:55

captain007 schreef:Wordt nog leuk als straks ook de tunnels in de A16 bij Dordrecht en de Noordtunnel in de A15 aan de nieuwe eisen moeten voldoen. Die gaan dan ook dagelijks doseren,
Als ik Feitelijk moet geloven wordt er soms al gedoseerd in de Noordtunnel.
Youtube (Best of Dutch Dashcam serie)| Picasa | Flickr
Vinny: Ik stel voor om naast de Uitspraak van de Week ook de "Grootste betweter van de maand" te gaan nomineren. De Geelhoedaward of de Keokiracerring ofzo...

Gebruikersavatar
captain007
Forumbeheerder
Berichten: 8709
Lid geworden op: di 21 okt 2008, 16:21
Locatie: Beneden-Leeuwen
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door captain007 » do 26 nov 2015, 19:39

^^ Ik kom er nu ruim een half jaar zo'n 3 a 4 keer per week in de file in de avondspits en heb doseren nog niet meegemaakt. Wel dat de tunnel dicht zat, maar dat kwam dan door technische storingen. Kom er meestal wel redelijk vroeg doorheen rond 16:15 (wanneer er helaas al regelmatig 6 kilometer file staat op dat stuk met een half uur vertraging :nothanks:).

Gebruikersavatar
Jackbauer1350
2x3 autosnelweg
Berichten: 7872
Lid geworden op: ma 21 nov 2011, 22:03
Locatie: Wijdemeren
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Jackbauer1350 » za 28 nov 2015, 18:54

Rein schreef:^^ Dat zou nog leuk kunnen worden bij stadstunnels met een VRI vlak erna zoals de Piet Heintunnel en de Michiel de Ruytertunnel. Grote kans dat de rij voor de VRI bij een drukke spits terugslaat tot bij de tunnelmond en dan zou men dus actief moeten gaan doseren. Dat kan dan nog aardig druk worden zo.
Ik heb al enkele malen meegemaakt dat de rechterstrook in de Piet Hein werd afgekruist richting de A10 in de avondspits. Er stond die keren ook file op de A10 bij knp Watergraafsmeer en de A1 waardoor het ook op de S114 vast stond. Het afkruisen van de strook in de Piet Hein zal dan wel verband hebben met die files.

Piles
autoweg
Berichten: 1307
Lid geworden op: vr 04 sep 2015, 16:02

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Piles » wo 02 dec 2015, 9:38

Weet even niet of dit nou hier moet of in het Utrecht-topic...

Gisteravond en vanochtend door de Stadsbaantunnel gegaan, was nog lekker rustig. Mooie tunnel geworden!

Wel al een minpunt gevonden, wat hopelijk nog aangepast gaat worden:
Komende vanuit het zuiden heb je 2 stroken in de tunnel. Na de tunnel gaat de rechterstrook rechtdoor richting The Wall/Ziekenhuis/A2 (doorgaande richting).
Daarnaast gaan er 2 stroken linksaf richting Grauwaartsingel/Vleutensebaan.
Ik zou het liever andersom zien.

En gemiste kans dat de noord-zuid-richting maar 1 strook is in de tunnel, maar dat wisten we al.

Ik ga proberen om vanavond wat dashcambeelden online te zetten.

Piles
autoweg
Berichten: 1307
Lid geworden op: vr 04 sep 2015, 16:02

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Piles » za 05 dec 2015, 14:40

Link
Zoals beloofd :woop:
Sorry voor de slechte kwaliteit, m'n dashcam is niet de nieuwste...

Gebruikersavatar
keokiracer
2x3 autosnelweg
Berichten: 8646
Lid geworden op: do 10 mar 2011, 3:52
Locatie: Halsteren
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door keokiracer » za 05 dec 2015, 14:43

2:54 Je moet wel links van de :D2L: passeren hè :wijsvinger: :p
Youtube (Best of Dutch Dashcam serie)| Picasa | Flickr
Vinny: Ik stel voor om naast de Uitspraak van de Week ook de "Grootste betweter van de maand" te gaan nomineren. De Geelhoedaward of de Keokiracerring ofzo...

Gebruikersavatar
Snelwegfreak
Hoofdmoderator
Berichten: 18029
Lid geworden op: do 21 sep 2006, 16:02

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Snelwegfreak » za 05 dec 2015, 14:49

Nou, als Attietattie dat al niet doet, hoeft niemand het te doen! :wijsvinger:
SPOILER: TOON

Link
:rofl2:
Mooi tunneltje, maar waarom is hij richting zuiden maar éénstrooks? Trouwens, de voorwegwijzers daar zijn wel typisch voor die omgeving. Ook aan de andere kant van de A2 staan er enkelen. Gemeentelijke brouwsels vermoed ik, maar het ziet er niet uit.
Enne gojje mins blieft altied leave.

Gebruikersavatar
Chris
Moderator
Berichten: 76265
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 15:19
Locatie: NL

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Chris » za 05 dec 2015, 15:11

Er zit schijnbaar een ondergronds expeditiecentrum dat op deze manier voor vrachtwagens bereikbaar is.

edit:
Afbeelding

Piles
autoweg
Berichten: 1307
Lid geworden op: vr 04 sep 2015, 16:02

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Piles » za 05 dec 2015, 16:52

Bewegwijzering ziet er inderdaad niet uit, het is gewoon een andere kleur blauw. Snap niet waarom...
Chris schreef:Er zit schijnbaar een ondergronds expeditiecentrum dat op deze manier voor vrachtwagens bereikbaar is.
Klopt, onder Leidsche Rijn Centrum zit een heel gangenstelsel. Vanaf de expeditietunnel zijn alle winkels zo ondergronds bereikbaar (lopend).
Kleine reportage van mij op een ander forum, voor wie meer interesse heeft: http://www.skyscrapercity.com/showpost. ... tcount=625

Gebruikersavatar
mavas
2x5 autosnelweg
Berichten: 18185
Lid geworden op: do 31 mar 2005, 17:27
Locatie: Zuid-Kennemerland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door mavas » za 05 dec 2015, 22:03

Wat ik ook raar vind is het gebruik van de groene pijlen. We geven in andere tunnels toch ook niet aan waar je wel mag rijden?!?!
Noord-Hollandse wegen, dé site voor ontwikkeling van de provinciale wegen in Noord-Holland
Bezoek ook eens de Wegenwiki, dé wiki voor verkeer

boe!
2x5 autosnelweg
Berichten: 18233
Lid geworden op: di 19 jul 2005, 20:02
Locatie: Leusden

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door boe! » zo 06 dec 2015, 22:50

Piles schreef:Bewegwijzering ziet er inderdaad niet uit, het is gewoon een andere kleur blauw. Snap niet waarom...
Tijdelijke bewegwijzering. Zie/zag je overal in Leidsche Rijn.

Gebruikersavatar
mavas
2x5 autosnelweg
Berichten: 18185
Lid geworden op: do 31 mar 2005, 17:27
Locatie: Zuid-Kennemerland
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door mavas » do 11 feb 2016, 6:12

En het is eindelijk zo ver, er komt rijksonderzoek naar de effecten van tunneldoseren!
http://vid.nl/Nieuws/article/VID.2016.041.08
Noord-Hollandse wegen, dé site voor ontwikkeling van de provinciale wegen in Noord-Holland
Bezoek ook eens de Wegenwiki, dé wiki voor verkeer

RSK
Penningmeester
Berichten: 7088
Lid geworden op: do 19 sep 2013, 11:40
Locatie: Knooppunt Bodegraven
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door RSK » do 11 feb 2016, 7:34

Eindelijk. Hopelijk gaat er een streep door deze tunnelvisie.
Ceterum censeo arcum Bodegravum construendam esse.

Rein
2x4 autosnelweg
Berichten: 10196
Lid geworden op: zo 10 jun 2007, 10:18
Locatie: Haarlemmermeer

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rein » do 11 feb 2016, 11:48

VID schreef:Omwille van kosten en operationele complexiteit zijn enkele jaren geleden bij het ontwerp van een aantal tunnels een aantal veiligheidssystemen geschrapt. Door het tegengaan van files in de tunnel wordt echter toch het vereiste veiligheidsniveau bereikt. In de praktijk blijkt nu dat het doseren van het verkeer voor tunnels veel vaker plaats moet vinden dan gedacht, veel meer file oplevert en op weinig begrip van de weggebruiker kan rekenen. Bovendien kan, vanwege het ontbreken van een mistblussysteem of een blusrobot, de brandweer in sommige gevallen een hevige brand in de tunnel niet bestrijden.
Blijkbaar is het, zoals we hier al eerder hadden vastgesteld, op zichzelf niet verboden dat er in tunnels files ontstaan. Het is echter wel een probleem wanneer als gevolg van files in de tunnel niet wordt voldaan aan bepaalde algemene veiligheidsnormen. Die algemene veiligheidsnormen kan je zo lees ik in het stukje van de VID ook op een andere wijze invullen, bijvoorbeeld aan de hand van bepaalde systemen (en procedures lijkt me zo), en dan zou er bij een file in de tunnel geen probleem zijn. Bespaart men echter op deze andere systemen en procedures dan ontstaat er dus bij een file wel een probleem met de tunnelveiligheid (volgens de vastgelegde normen) en om die reden zijn files bij sommige tunnels dus blijkbaar niet toegestaan (en bij andere tunnels mogelijk geen enkel probleem).

Gebruikersavatar
Chris
Moderator
Berichten: 76265
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 15:19
Locatie: NL

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Chris » do 11 feb 2016, 14:18

Tja, de gevolgen van een tunnelbrand kunnen groot zijn. Maar de kans dat het gebeurt is zeer klein. In de afgelopen 75 jaar zijn miljarden voertuigen door de Nederlandse tunnels gereden en er heeft maar twee keer een wat grotere tunnelbrand plaatsgevonden (1978 en 2014).

Dit is zo'n maatregel om elk risico, hoe klein ook, uit te sluiten. Als je er puur economisch naar kijkt (kosten van een mensenleven vs kosten van de apparatuur + kosten van de files) is het zwaar overdreven.

Rein
2x4 autosnelweg
Berichten: 10196
Lid geworden op: zo 10 jun 2007, 10:18
Locatie: Haarlemmermeer

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rein » wo 17 feb 2016, 15:37

Het komt niet vaak voor dat de naam Abdijtunnel langs de openbare weg staat.

Afbeelding

orionpax
verkeersader
Berichten: 572
Lid geworden op: ma 26 nov 2007, 11:04
Locatie: Eindhoven

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door orionpax » vr 26 feb 2016, 22:52

Met nieuwe tunnels op de A10 Zuid en A9 Gaasperdammerweg in aantocht is het te hopen dat die flauwekul van tunneldoseren snel voorbij is. Anders staat de regio amsterdam bij elke scheet vast vanwege tunneldoseren.

ConvoiExceptionnel
zandpaadje
Berichten: 17
Lid geworden op: vr 20 feb 2015, 16:05
Locatie: Leidschendam

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door ConvoiExceptionnel » za 12 mar 2016, 0:36

^^
Ze hebben wel een ingenieus plan met wisseltunnel, Ik ben er geweest voor excursie IXAS en Saaone. :mrgreen:
Ook bij de breedste aquaduct van der wereld geweest (Vechtzicht), geen tunnel. Want de aquaduct was 194 meter lang. Dus 46 meter te kort.
Onmisbaar bij windturbines en prefab bruggen.

Rein
2x4 autosnelweg
Berichten: 10196
Lid geworden op: zo 10 jun 2007, 10:18
Locatie: Haarlemmermeer

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door Rein » za 12 mar 2016, 8:54

56 meter bedoel je. ;)

RSK
Penningmeester
Berichten: 7088
Lid geworden op: do 19 sep 2013, 11:40
Locatie: Knooppunt Bodegraven
Contacteer:

Re: Algemene tunneldraad

Bericht door RSK » za 12 mar 2016, 9:06

Gisteren voor het eerst door de Stadsbaantunnel gereden. Merkwaardige constructie met die afgekruiste strook richting zuiden. Duurt het eigenlijk nog lang voor daar iets mee gedaan kan worden?
Ceterum censeo arcum Bodegravum construendam esse.

Plaats reactie