
het gaat dus juist om die situaties waarin het niet op voorhand duidelijk is. Dat (de veronderstelde) 95% duidelijk is, is mooi. Echter, die 5% zal nog steeds om heel veel situaties gaan en dan juist om de situaties die discutabel zijn...
Daarom hieronder (mede ook naar aanleiding van de openingspost) enkele invalshoeken, zie het als een "uitrit voor dummies".
Uitrit vs weg van rechts
Het RVV regelt de volgende dingen over deze kwestie:
1. Op kruispunten verlenen bestuurders voorrang aan voor hen van rechts komende bestuurders. (art. 15, lid 1)
2. Bestuurders die een bijzondere manoeuvre uitvoeren, zoals [...] uit een uitrit de weg oprijden, van een weg een inrit oprijden [...] moeten het overige verkeer voor laten gaan. (art. 54)
wettelijke definitie ontbreekt
Een definitie voor een uitrit (en ook een inrit trouwens) ontbreekt, zodat er ruimte is voor discussie over wanneer een kruising moet worden gezien als een zijweg of als een uitrit. Deze kwestie speelt vooral aan de rechterzijde van de weg, aan de linkerzijde komt een bestuurder immers van (jawel...) links en levert de kwestie voorrang/voor laten gaan geen conflict op.
De kwestie "is sprake van een zijweg of een uitrit" is bij verzekeringskwesties een veel voorkomende discussie. Met enige regelmaat komt de kwestie aan de orde bij de rechter (meestal de civiele rechter, vanwege de aansprakelijkheidsvraag). Dit heeft geleid tot een vaste lijn aan jurisprudentie, die in de basis neerkomt op een zin als deze:
Rechtbank Rotterdam in uitspraak ECLI:NL:RBROT:2022:2775 schreef:
Een weg wordt als uitrit beschouwd indien deze weg een beperkte bestemming heeft en deze beperkte bestemming kenbaar is voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse of indien deze weg ter hoogte van de aansluiting op de andere weg de fysieke kenmerken van een uitrit vertoont.
Deze zin bevat een aantal termen die van belang zijn:
- "beperkte bestemming" (bestemmingscriterium)
- "deze beperkte bestemming kenbaar is voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse"
- "de aansluiting op de andere weg de fysieke kenmerken van een uitrit vertoont" (constructiecriterium)
Het
constructiecriterium bepaalt dat een uitrit zo is geconstrueerd dat deze voor iedere verkeersdeelnemer als uitrit herkenbaar is. Dit is door het CROW geconcretiseerd in de kenmerken:
1. trottoir en/of fietspad (eventueel fiets/ bromfietspad) loopt langs de doorgaande weg ononderbroken op nagenoeg dezelfde hoogte en in een soortgelijke verharding door over de zijweg;
2. inritblokken aan beide zijden van de uitrit;
3. de aansluiting van de rijbaan/wegverharding op het inritblok moet vlak zijn (dus, geen aansluitbogen aanwezig).
Het
bestemmingscriterium is in veel gevallen duidelijk: wanneer die direct uitkomt op de weg vanaf een woning of bedrijfsgebouw is het duidelijk dat sprake is van een uitrit. Lastiger is het wanneer de afstand tot een woonhuis (bijv. boerderij) langer is: er kan dan zowel sprake zijn van een beperkte bestemming (1 boerderij), maar ook van een zijweg die meer bestemmingen verbindt of die zelfs een doorgaande weg is.
Het criterium
kenbaar voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse is daarmee niet helemaal eenduidig. Voor een 'local' kan het duidelijk zijn dat die 'uitrit' eigenlijk een smalle weg is die uitkomt op een andere weg, terwijl een ter plaatse niet-bekende bestuurder diezelfde 'zijweg' zal beschouwen als uitrit. Sterker nog, dit kun je bij schade ook op jezelf toepassen: het kan 'lonen' om je 'van de domme' te houden, of juist te doen alsof je de omgeving goed kent.
juridische opvatting vs verkeerskundige opvatting
Het lijkt erop dat juristen en verkeerskundigen op twee verschillende manieren redeneren:
Juristen redeneren dat de 'uiterlijke verschijningsvorm' bepalend is. Wanneer dat voor iedereen duidelijk herkenbaar is, dan is het een uitrit. Met name het doorlopende trottoir en de bestrating wijkt qua kleur/type e.d. niet af van het aansluitende trottoir.
Verkeerskundigen redeneren dat alleen sprake is van een uitrit wanneer het constructiecriterium volledig is toegepast. Zo niet, dan is sprake van een zijweg.
Bart - als alles op jou afkomt, zit jij op de verkeerde baan...