[discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Hier kan gediscussieerd worden over juridische aspecten van het wegverkeer

Moderator: Moderatoren

Gebruikersavatar
Bart
autoweg
Berichten: 1910
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 13:27
Locatie: Den Haag

[discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Bart »

Vinny schreef: di 25 mar 2025, 18:47
Ik vind het eerlijk gezegd wel een interessante casus en vind het daarom wel prima dat het hier gepost wordt.
Is dit een uitrit afl. 3584... :lol:

Vrees dat er nog veel voorbeelden zullen volgen voordat er eens van hogerhand wordt ingegrepen en dit soort situaties niet meer worden toegelaten.
^^ Naar aanleiding van deze post dacht ik dat het wellicht goed zou zijn om eens uit de cases te komen en een laagje dieper te gaan naar mogelijke oplossingen. Ik triggerde vooral op de "voordat er eens van hogerhand wordt ingegrepen" De eerste gedachte was een clipje over premie Schoof (door Lubach, toen nog bij de VPRO) waarin een beatje werd gezet onder een quote uit een persconferentie: "wie, wat, waar, wanneer...". Alleen de "hoe" ontbreekt eigenlijk in dit rijtje.

wie, wat, waar, wanneer?
Laten we dat los op "ingrijpen van hogerhand" bij uitritten dan krijgen we dit (denk ik)
Wie zou die 'hogerhand' zijn?
Wat zou die 'hogerhand' moeten regelen?
Waar zou dat dan geregeld moeten worden?
Wanneer zou dat dan moeten worden geregeld?

De wie en de waar lijkt me overzichtelijk:
- ministerie IenW: wettelijke verankering in de wegenverkeerswetgeving (WVW, BABW, RVV, uitvoeringsvoorschriften e.d.)
- CROW e.a.: doorwerking in ontwerprichtlijnen
- bij geen hogerhand: de rechter zal de huidige jurisprudentie blijven toepassen )

De wanneer:
Tsja, liefst zo snel mogelijk als het kan.

De wat:
Dat is de hamvraag. Ik denk dat twee dingen van belang zijn:
1. een eenduidige definitie over wat een uitrit is, met het liefst eenduidige essentiële kenmerken.
2. een consequente toepassing op nieuwe situaties en een duidelijk verkeersteken bij (kennelijk) onduidelijke huidige situaties.

De hoe:
Dit is m.i. een invulling van de wat: hoe moet de definitie zijn, hoe zien de essentiële kenmerken er uit, hoe wordt consequente toepassing afgedwongen etc.

doel topic
Mijn idee is om de verschillende invalshoeken naast elkaar te zetten en te kijken wat dan oplossingen zijn. Ik zal een poging wagen met de verschillende invalshoeken (in een volgende post). Concrete situaties moeten m.i. niet in dit topic komen.
Bart - als alles op jou afkomt, zit jij op de verkeerde baan...
Peter
2x4 autosnelweg
Berichten: 10506
Lid geworden op: di 01 mar 2005, 8:42
Locatie: Gieten

Re: [discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Peter »

95% van de uitritten zijn toegangen van een huis of bedrijfspand (oprijlaan, parkeerplaats op eigen terrein of losstaande (particuliere/bedrijfs) garage naar de straat. Het zal ondoenlijk zijn om daar dwingende voorschriften voor aan te leggen qua herkenbaarheid.
Je doelt waarschijnlijk op uitritcontructies (al dan niet naar terreinen, waar het openbare karakter of beperkte bestemming onduidelijk zijn).

Hoewel de ontwerprichtlijnen beter kunnen, is denk ik het grootste probleem de afdwingbaarheid. Niemand kan een gemeente (of andere overheid) of bedrijf dwingen een weg aan te leggen volgens richtlijnen, laat staan een oude (onduidelijke) situatie te wijzingen. Pas als het vaak misgaat (en dat politiek wordt uitgemeten of er schadeclaims tegen de overheid worden toegewezen) zal een overheid iets gaan doen.
130 km/h ? Dan haalt de trein me nog steeds in ...
Gebruikersavatar
Bart
autoweg
Berichten: 1910
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 13:27
Locatie: Den Haag

Re: [discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Bart »

^^ het gaat dus juist om die situaties waarin het niet op voorhand duidelijk is. Dat (de veronderstelde) 95% duidelijk is, is mooi. Echter, die 5% zal nog steeds om heel veel situaties gaan en dan juist om de situaties die discutabel zijn...

Daarom hieronder (mede ook naar aanleiding van de openingspost) enkele invalshoeken, zie het als een "uitrit voor dummies".

Uitrit vs weg van rechts
Het RVV regelt de volgende dingen over deze kwestie:
1. Op kruispunten verlenen bestuurders voorrang aan voor hen van rechts komende bestuurders. (art. 15, lid 1)
2. Bestuurders die een bijzondere manoeuvre uitvoeren, zoals [...] uit een uitrit de weg oprijden, van een weg een inrit oprijden [...] moeten het overige verkeer voor laten gaan. (art. 54)

wettelijke definitie ontbreekt
Een definitie voor een uitrit (en ook een inrit trouwens) ontbreekt, zodat er ruimte is voor discussie over wanneer een kruising moet worden gezien als een zijweg of als een uitrit. Deze kwestie speelt vooral aan de rechterzijde van de weg, aan de linkerzijde komt een bestuurder immers van (jawel...) links en levert de kwestie voorrang/voor laten gaan geen conflict op.

De kwestie "is sprake van een zijweg of een uitrit" is bij verzekeringskwesties een veel voorkomende discussie. Met enige regelmaat komt de kwestie aan de orde bij de rechter (meestal de civiele rechter, vanwege de aansprakelijkheidsvraag). Dit heeft geleid tot een vaste lijn aan jurisprudentie, die in de basis neerkomt op een zin als deze:
Rechtbank Rotterdam in uitspraak ECLI:NL:RBROT:2022:2775 schreef: Een weg wordt als uitrit beschouwd indien deze weg een beperkte bestemming heeft en deze beperkte bestemming kenbaar is voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse of indien deze weg ter hoogte van de aansluiting op de andere weg de fysieke kenmerken van een uitrit vertoont.
Deze zin bevat een aantal termen die van belang zijn:
- "beperkte bestemming" (bestemmingscriterium)
- "deze beperkte bestemming kenbaar is voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse"
- "de aansluiting op de andere weg de fysieke kenmerken van een uitrit vertoont" (constructiecriterium)

Het constructiecriterium bepaalt dat een uitrit zo is geconstrueerd dat deze voor iedere verkeersdeelnemer als uitrit herkenbaar is. Dit is door het CROW geconcretiseerd in de kenmerken:
1. trottoir en/of fietspad (eventueel fiets/ bromfietspad) loopt langs de doorgaande weg ononderbroken op nagenoeg dezelfde hoogte en in een soortgelijke verharding door over de zijweg;
2. inritblokken aan beide zijden van de uitrit;
3. de aansluiting van de rijbaan/wegverharding op het inritblok moet vlak zijn (dus, geen aansluitbogen aanwezig).

Het bestemmingscriterium is in veel gevallen duidelijk: wanneer die direct uitkomt op de weg vanaf een woning of bedrijfsgebouw is het duidelijk dat sprake is van een uitrit. Lastiger is het wanneer de afstand tot een woonhuis (bijv. boerderij) langer is: er kan dan zowel sprake zijn van een beperkte bestemming (1 boerderij), maar ook van een zijweg die meer bestemmingen verbindt of die zelfs een doorgaande weg is.

Het criterium kenbaar voor alle verkeersdeelnemers ter plaatse is daarmee niet helemaal eenduidig. Voor een 'local' kan het duidelijk zijn dat die 'uitrit' eigenlijk een smalle weg is die uitkomt op een andere weg, terwijl een ter plaatse niet-bekende bestuurder diezelfde 'zijweg' zal beschouwen als uitrit. Sterker nog, dit kun je bij schade ook op jezelf toepassen: het kan 'lonen' om je 'van de domme' te houden, of juist te doen alsof je de omgeving goed kent.

juridische opvatting vs verkeerskundige opvatting
Het lijkt erop dat juristen en verkeerskundigen op twee verschillende manieren redeneren:
Juristen redeneren dat de 'uiterlijke verschijningsvorm' bepalend is. Wanneer dat voor iedereen duidelijk herkenbaar is, dan is het een uitrit. Met name het doorlopende trottoir en de bestrating wijkt qua kleur/type e.d. niet af van het aansluitende trottoir.
Verkeerskundigen redeneren dat alleen sprake is van een uitrit wanneer het constructiecriterium volledig is toegepast. Zo niet, dan is sprake van een zijweg.
Bart - als alles op jou afkomt, zit jij op de verkeerde baan...
Attietattie
2x5 autosnelweg
Berichten: 15042
Lid geworden op: ma 04 aug 2008, 15:19
Locatie: Almere

Re: [discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Attietattie »

Peter schreef: wo 26 mar 2025, 9:54Hoewel de ontwerprichtlijnen beter kunnen, is denk ik het grootste probleem de afdwingbaarheid. Niemand kan een gemeente (of andere overheid) of bedrijf dwingen een weg aan te leggen volgens richtlijnen, laat staan een oude (onduidelijke) situatie te wijzingen.
Dwingen is een groot woord. Maar ik denk dat je ze er heel makkelijk toe kunt bewegen. Ik val in herhaling, maar ik weet vrij zeker dat wanneer je een rapportje schrijft vanuit de Vereniging, het naar ze stuurt met de belofte (dreigement klinkt zo ongezellig) het naar de plaatselijke media te sturen indien er niet of onvoldoende op geacteerd wordt, er een hoop in beweging zullen komen.
'De beste verkeersdrempel is vriendelijkheid' - Loesje
Gebruikersavatar
Bart
autoweg
Berichten: 1910
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 13:27
Locatie: Den Haag

Re: [discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Bart »

Peter schreef: wo 26 mar 2025, 9:54 Hoewel de ontwerprichtlijnen beter kunnen, is denk ik het grootste probleem de afdwingbaarheid. Niemand kan een gemeente (of andere overheid) of bedrijf dwingen een weg aan te leggen volgens richtlijnen, laat staan een oude (onduidelijke) situatie te wijzingen. Pas als het vaak misgaat (en dat politiek wordt uitgemeten of er schadeclaims tegen de overheid worden toegewezen) zal een overheid iets gaan doen.
Afdwingen is inderdaad lastig zolang de ontwerprichtlijnen richtlijnen zijn (en geen wettelijk voorschrift). Echter, de wegbeheerder kan wel aansprakelijk worden gesteld wanneer de infrastructuur niet voldoet aan de eisen die daaraan gesteld mogen worden. In deze zaak is de gemeente Rotterdam aansprakelijk gesteld voor de schade door een aanrijding, die (mede) is ontstaan door onduidelijkheid over de status van de zijweg/uitrit. Natuurlijk zijn verkeerssituaties niet altijd onderling vergelijkbaar, maar de ondertoon is dus wel dat de wegbeheerder bij verkeerssituaties mag worden gehouden aan 'eisen die daaraan in de gegeven omstandigheden mogen worden gesteld'...
Bart - als alles op jou afkomt, zit jij op de verkeerde baan...
Peter
2x4 autosnelweg
Berichten: 10506
Lid geworden op: di 01 mar 2005, 8:42
Locatie: Gieten

Re: [discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Peter »

Je staat sterk als de wegbeheerder in zijn ontwerpbesluit de aansluiting als uitrit benoemt, maar dit slordig heeft aangelegd. Maar als de wegbeheerder een drempel aanlegt vlak bij de kruising als remmend effect, dan denken mensen toch snel aan het uitrit, maar dat is deze niet.

Hier heeft verkeer van rechts gewoon voorrang, hoewel een verzekeringsmaatschappij er wellicht anders tegenaan kijkt. De gemeente zal niet aan te spreken zijn denk ik.

https://www.google.nl/maps/@52.9855123, ... FQAw%3D%3D
130 km/h ? Dan haalt de trein me nog steeds in ...
Gebruikersavatar
Via
2x5 autosnelweg
Berichten: 15590
Lid geworden op: zo 27 feb 2005, 17:09

Re: [discussie] Oplossingen voor kwestie uitrit vs zijweg

Bericht door Via »

Het gaat pas veranderen als BABW en CROW per schadegeval door een verzekeraar worden meegewogen hoe de weginrichting ter plekke is. En dat de wegbeheerder afwijkingen hiervan dan mag motiveren, maar in de praktijk zal dit niet goed lukken en zijn ze zelf ook financieel aan de beurt. Maar ja, dat zal wel een utopie zijn.