Bericht
door RSK » za 21 nov 2015, 20:00
Nee, dat zeker niet. Er zijn zeker situaties waarin je een snelheid onverantwoord kunt noemen. Maar toch denk ik dat je het wel zeer bont moet maken, wil diegene die naar links komt oprecht kunnen beweren dat hij diegene nooit had kunnen zien aankomen. Maar omdat de waarheid uiteindelijk vaak in cijfers ligt, zal ik het hier ter plekke maar even uitrekenen met een praktijkvoorbeeldje.
Stel: iemand heeft een goed waarnemingsvermogen en kijkt netjes in zijn spiegel voor hij naar links gaat. Het is (los van dat waarnemingsvermogen) een doorsnee Nederlandse weggebruiker die dus liefst 110 km/h rijdt. Dat is 30,6 m/s. Stel verder dat hij naar links wil om een vrachtwagen te passeren. Een blik in zijn spiegel leert dat de auto achter hem (waarvan hij zonder twijfel aanneemt dat die met 130km/h (36,1 m/s) aankomt) op 100 meter afstand rijdt. Diegene is dus (gelet op de afstand en het snelheidsverschil) zonder reactie in 18 seconden bij zijn achterbumper. Trek daar 2 seconden waarneming en reactie van af, dan heeft diegene dus 16 seconden om zijn snelheid aan te passen om brokken te voorkomen. Onder aan de streep kun je dan misschien stellen dat die actie niet netjes is, maar het kan wel probleemloos.
Zelfde sommetje voor 150km/h (41,7 m/s): 9 seconden minus 2 is 7 seconden. In 7 seconden kom je echt wel van de 150 terug naar de 110. Vooruit, nog een tandje erbij dan maar: met 170km/h (47,2 m/s) blijft er na de reactietijd nog altijd 4 seconden over om te remmen. De minimale APK-eis voor de remvertraging is 5,2 m/s², dus het wordt wel wat krap. Maar toch loopt dit goed af: uitgaande van het minimum (en de al ruime 2 seconden reactietijd) kan de achterop komende auto in 4 seconden 20,8 m/s vertragen, terwijl het snelheidsverschil 16,6 m/s bedraagt. En dan gaat die remtijd die ik noem nog uit van gelijkblijvende snelheid, terwijl de snelheid in feite natuurlijk afneemt tijdens het remmen. Afijn: pas als je nog veel sneller gaat (of de naar links sturende automobiliserende medemens veel langzamer rijdt) wordt het problematisch. Al met al denk ik dat je pas bij een snelheidsverschil van 70km/h kunt spreken van een potentieel gevaarlijke situatie. Aangezien de langzaamste weggebruikers in principe vrachtwagens zullen zijn, en die in de regel 80km/h rijden, zullen inhaalmanoeuvres normaliter pas vanaf 90km/h plaatsvinden. Daarmee kun je snelheden tot 150 à 160km/h dus nog als veilig beschouwen.
Wat dat betreft vind ik van het Duitse woord 'Richtgeschwindigkeit' wel een mooie indicatie uit gaan: als iedereen om en nabij die snelheid zit, is er sowieso weinig aan de hand. Afwijkingen zorgen voor snelheidsverschillen, die (zoals ik net heb uitgestippeld) in extreme gevallen gevaarlijk zijn. Maar let wel: een afwijking naar boven is niets 'gevaarlijker' als eenzelfde afwijking naar beneden. Iemand die dus 90 rijdt op een 130-weg is net zo 'gevaarlijk' als iemand die 170 rijdt. En net zo goed als diegene die 170 rijdt er beter aan doet om iets in te binden als hij een automobilist ziet rijden die al dan niet een aanleiding heeft om naar links te komen, heeft diegene die 90 rijdt de plicht om er eerst maar eens goed over na te denken of het wel handig is om met een dermate lage snelheid naar links te komen. Mocht hij daarop positief concluderen, dan heeft hij alsnog de plicht om goed te kijken, zeker indachtig Art. 54 RVV.
En dan tot slot: uiteindelijk is het snelheidsverschil pas problematisch op het moment dat er twee auto's met sterk verschillende snelheden bij elkaar in de buurt komen. Dus zolang iemand goed bij zijn positieven is en zijn omgeving nauwlettend in de gaten houdt, zie ik er geen enkel bezwaar in als iemand met 250km/h over een verder verlaten Afsluitdijk rijdt. En ook niet als iemand dat met 10km/h doet. Zolang diegene zich maar aanpast tot een normale snelheid (ergens tussen de 90 en 170km/h) zodra hij ander verkeer binnen bereik heeft. En wat dat betreft is de auto met de hogere snelheid daar beter toe in staat, aangezien die continu naar voren kijkt, terwijl bij extreem lage snelheden 'het gevaar van achteren komt', en je er dus slechter zicht op hebt.
Ceterum censeo arcum Bodegravum construendam esse.