Buschauffeurs moeten zich aan de gewone verkeersregels houden, alleen hebben ze soms ontheffingen.
Ik werk bij Connexxion. Voor het rijden op de vluchtstrook (bij RWS MN-zuid en/of de Privincie Utrecht heet(te) dat BOP, Bus op Pechstrook) moeten de vluchtstrook er voor geschikt zijn (borden "Lijnbus op Vluchtstrook" langs de weg) en er moet een ontheffing zijn. Die ontheffing wordt aan een bedrijf gegeven, niet aan een chauffeur, en bij CXX is een kopie aanwezig in de "busmap" met ontheffingen die in elke bus aanwezig hoort te zijn.
Leuk weetje: op de A1 bij Hoevelaken ri Amersfoort staan zoals bekend, wel eens files. RWS heeft daarom in al zijn wijsheid op dit weggedeelte met toch wel smalle vluchtstrook een bord "
Bij file, lijnbus op vluchtstrook" geplaatst. Er rijden daar echter geen lijnbussen over de A1. Over de A28 Amersfoort→Utrecht (in de ochtendspits destijds zo'n 10 bussen per uur, nu veel meer) deden ze echter héél moeilijk (ja, de frustratie zit diep).
Een van de verkeersregels die apart zijn voor
lijnbussen is dat ze een eigen klasse verkeerslichten hebben, de negenoog. Rvv artikel 68.2 en 70 gaan over verkeerslichten. Specifiek in
artikel 70.2 lees ik
De tram/buslichten gelden voor bestuurders van een tram en van een lijnbus, die de richting volgen waarop het licht betrekking heeft.
Ik zou dat kunnen interpreteren als dat een lijnbus
verplicht is de rijstrook met het negenoog te gebruiken, als die een richting op wil die het negenoog
kan tonen.
De tekst
artikel 68.7 schreef:Ingeval een weg is verdeeld in rijstroken met verkeer in dezelfde richting, kan de toepassing van een verkeerslicht worden beperkt tot één van deze rijstroken. In dat geval heeft het verkeerslicht slechts betrekking op het verkeer op de aangeduide rijstrook.
staat immers expliciet onder artikel 68 "driekleurige verkeerslichten".
Over de pijlen op het wegdek: ik geloof allicht dat je die moet volgen, maar ik kan dat in de Wegenverkeerswet en het RVV nergens vinden.
In het RVV begripsbepalingen vind ik uitrijstrook: door een blokmarkering van de doorgaande rijbaan afgescheiden weggedeelte dat is bestemd voor bestuurders die de doorgaande rijbaan verlaten;
doorgaande rijbaan: rijbaan zonder de invoeg- en uitrijstroken;
rijbaan: elk voor rijdende voertuigen bestemd weggedeelte met uitzondering van de fietspaden en de fiets/bromfietspaden;
Ik vraag mij daarom af of de situatie voor een verkeerslicht, waarbij je drie stroken hebt met pijlen voor linksaf, rechtdoor en rechtsaf, wel onderdeel zijn van de doorgaande rijbaan.
Voor de doorgaande rijbaan geldt artikel 78.2 schreef:Bestuurders die de doorgaande rijbaan verlaten en daartoe een uitrijstrook volgen, zijn ter hoogte van de daarin aangebrachte pijlen verplicht om de richting te volgen die de uitrijstrook waarop zij zich bevinden, aangeeft.
Verder vind ik helemaal niets over het moeten volgen van pijlen op de rijbaan.
Maar als we aannemen dat bij een standaard verkeerslicht je inderdaad een doorgaande rijbaan (rechtdoor) en twee uitrijstroken (links en rechtsaf) hebt, dan zie ik niet in dat een bus een andere richting mag volgen dan de pijl op de weg aangeeft, ook al geeft zijn negenoog aan dat hij/zij dat wel mag/moet. Dit lijkt me een lacune in het RVV.
En in het geval van de rijstrook uit het filmpje (links- en rechtsaf) is het helemaal een juridisch rare situatie: er is geen echte blokmarkering maar ook niet een doorgaande rijstrook (alleen linksaf en rechtsaf, en bij het begin is niet duidelijk welke van de twee nou de doorgaande rijstrook is omdat de rijstrookmarkering in het midden begint.)
Ik ken overigens vele situaties waar het negenoog niet overeenkomt met de rijstrook. Vaak is er dan een zogeheten "voorstart" ingeregeld, waarbij bijv het buslicht rechtdoor enkele seconden wit wordt en daarna pas het doorgaande driekleurige licht groen wordt, bijvoorbeeld de situatie uit het fillmpje en
hier. Ik zit daar regelmatig in buslijn 376 van EBS en de boordapparatuur doet het vaker niet dan wel. Ik heb daar regelmatig meegemaakt dat het buslicht niet wit werd, de rijstrook rechtdoor wel groen kreeg, rechtsaf ook en dat er auto's toeterend achter de bus stonden, en deze vervolgens links inhaalden om rechtsaf om de bus heen te gaan. Maar kennelijk zit er ook een timer in (of er kwam een bus achter ons aan, dat weet ik niet), want het licht werd net wit toen die auto voor ons langs rechtsaf wou slaan... Bijna botsing, buschauffeur die doet alsof er niets aan de hand is.
hier is ook een mooie, zie de mooie pijlborden waar de bus een eigen rode pijl toebedeeld krijgt.
Maar er zijn ook zat situaties waarbij het buslicht niet overeenkomt met de richting van buslijn. Een voorbeeld was
hier waarbij het zo was dat voor lijn 3 (die daar rechtdoor gaat) alleen het licht rechtsaf aan ging. Chauffeurs hebben daar regelmatig over geklaagd bij mij, wat ik doorstuurde naar de gemeente Amersfoort, waarop zij reageerden "Maar iedereen begrijpt toch wat er bedoeld wordt"? Ben benieuwd of het 6 jaar later al opgelost is ;-)
Overigens iets interessants over negenogen: Ik kan het nergens in het RVV of BABW vinden, maar ze kunnen wit schijnen of knipperen; dat knipperen betekent dat er geen conflictvrije situatie is (vergelijkbaar met een rond licht in een verkeerslicht boven afslaande rijstrook), maar dat wisten meerdere buschauffeurs mij niet te vertellen. Ik vind er ook geen regels voor.