Ja je kunt sowieso via Erzurum rijden, ongeacht welke grens overgang je gaat nemen. Tenminste, zeker in deze tijd van de onrusten met Syrië. Voorheen was het niet zo'n probleem om zuidelijk te rijden.
Nu kun je gewoon vanaf Erzurum kiezen, recht door over Dogubayazit, of afbuigen naar beneden en via de oost kant van Lake Van naar beneden rijden om 1 van de twee alternatieve grensovergangen te gebruiken.
Op zich is via Dogubayazit gaan prima. Waarschijnlijk is het voor motor rijders al helemaal geen probleem. Je hebt te maken met mensen die prima weten wat er moet gebeuren qua papierwerk, en ze zijn heus niet allemaal onvriendelijk. Dat verschilt natuurlijk per dag.
Maar het grote punt is dus de dieseltax. Hiervoor moet ik misschien ook iets meer vertellen over het brandstof verhaal in Iran.
Het tanken van diesel gebeurd bij aparte pompen voor vrachtwagens en bussen, want alle normale auto's (zelf grote nieuwe Landcruisers) rijden allemaal op benzine. Heeft ook te maken met de slechtere kwaliteit van de diesel, al merkte ik daar weinig van in onze oude Landcruiser haha. Dit betekent echter dat de gewone man met gewone auto geen flauw benul heeft dat jij diesel nodig hebt, en je vaak naar het verkeerde tankstation zal sturen. Bij het juiste tankstation staat er meestal een flinke rij vrachtwagens, maar je kunt vaak gewoon als domme toerist aan de andere kant van de rij gaan staan, en dan even regelen wanneer je er tussen door kunt.
En het tanken gebeurt met een pasjes systeem. Zo hebben vrachtwagenchaffeurs een enorm quotem, particulieren een vrij klein quotem. De prijzen voor de brandstof staan vast op 1500 rial voor diesel onder quotem, en 4000 rial voor benzine onder quotem. Tanken mensen buiten hun quotem dan is het 3500 rial voor diesel, en 7000 rial voor benzine. Voor ons zijn het nog steeds allemaal prijzen van niks, maar als je je realiseert dat ze 3 jaar geleden letterlijk nog 10 keer zo weinig betaalde (heb je het dus over 1 cent voor liter diesel) kun je voorstellen dat zij er anders in staan haha. Je ziet ook iets meer pickups her en der op diesel, maar nog steeds niet echt veel.
Wij hebben beide keren zonder pasje rondgereden, dit betekent dat het soms iets langer duurt bij het tankstation. Soms moet je even wachten en krijg je het pasje van het tanktstation zelf, dat betekent betalen voor prijs buiten quotem. En heel soms laat dat pasje van het station je voor de goedkope prijs tanken.
Of soms kan je op het pasje van een vrachtwagenchaffeur erbij tanken. En dan wordt het heel onduidelijk. Want vaak betaal je dan dus de goedkope prijs aan hem, maar ook heel vaak de dure prijs. En soms iets ertussen in. (dan weet je zeker dat zij er ook iets aan verdienen). Ik heb dat wel eens proberen uit te zoeken, en 1 keer kwam ik erachter dat het apparaat 1500 aangaf in westerse tekens, maar in een klein display in het Perzische schrift (zelfde als Arabisch) er wel 3500 stond. Hoe dan ook, soms heb ik echt geprobeerd dat ze me niet zaten te belazeren en dat ik gewoon wilde betalen wat er op de pomp stond (1500 per liter) en zaten ze keer op keer uit te leggen over de tax. Zelfs toen er genoeg vrachtwagens op mij stonden te wachten bleven ze het maar zeggen en gaven ze me niet gelijk. Toen besloot ik maar dat ik het genoeg geprobeerd had, want op dat soort momenten (met gigantische wachtrij erbij) zouden ze het meestal wel toe geven zodat ze snel van me af zouden zijn. En tja, wat weet ik er uiteindelijk nou van, hoe hun administratie werkt. Dus gewoon betalen.
In grensgebieden (dan doel ik meer op Zahedan enzo) is het doorgaans wel iets lastiger om diesel te krijgen zonder pasje, maar uiteindelijk komt er toch wel een oplossing.
Maar de dieseltax die je dus bij Dogubayazit voor je kiezen krijgt, betekent dat ze jou zo'n pasje gaan verkopen. Hiervoor gaan ze bedenken hoeveel km je gaat rijden aan de hand van wat je zegt. Je kunt dus zeggen dat je alleen naar Tabriz heen en weer gaat. Dan is de vraag hoe zuinig je auto loopt. Daarmee berekenen ze het aantal liter dat je in Iran gaat verbruiken. Hierover moet je dan een aardig bedrag betalen (ik dacht iets van meer dan 1 euro per liter) aan belasting.

En dat hakt er nogal in als je zegt dat je naar Pakistan gaat. Je krijgt dan wel een pasje, en hoewel er op dat pasje een quotem zou kunnen staan, is het eigenlijk gewoon een pasje waarmee je voor de dure prijs (buiten quotem, 3500 rial) kunt tanken. Scheelt natuurlijk wel veel tijd als je het pasje erin kan duwen en je bent gewoon klaar, maar ik wacht wel liever 10 minuten dan zoveel geld te moeten betalen.
Zo, dat weet je nu een beetje hoe dat werkt haha.